Ευ. Βενιζέλος: «Στόχος μας κανείς Έλληνας να μη νοιώθει εγκαταλελειμμένος»

Τις προγραμματικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ για την κοινωνική προστασία κατά τη διάρκεια της κρίσης, παρουσίασε ο πρόεδρός του Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά και την ολοκλήρωση του έργου της ομάδας εργασίας που είχε συγκροτηθεί γι’ αυτό το σκοπό με συντονιστή τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιώργο Κουτρουμάνη.

Συγκεκριμένα, ο κ. Βενιζέλος, μιλώντας για τον στόχο «κανείς Έλληνας να μη νιώθει μοναχικός και εγκαταλελειμμένος υπό συνθήκες κρίσης», αναφέρθηκε σε πέντε συγκεκριμένες δεσμεύσεις, τονίζοντας: «Γιατί οι υποσχέσεις μπορούν να δοθούν εύκολα...

...αλλά εξοφλούνται άμα τη εμφανίσει της Κυβέρνησης μετά τις εκλογές. Κι εμείς ξέρουμε πού βρίσκεται η χώρα, ξέρουμε ποιο είναι το πρόβλημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, ξέρουμε ότι κάθε μας λέξη μετράει και τη λέξη αυτή τη λέμε μετά λόγου γνώσεως».

Ειδικότερα, οι κοινωνικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ είναι:

Α. Η ανεργία των νέων

Η πρώτη ενότητα αφορά την ανεργία των νέων. Στόχος και δέσμευση μας είναι να επιταχυνθούν όλες οι διαδικασίες ώστε τα προγράμματα που είναι σε εξέλιξη για την ενίσχυση της απασχόλησης, να ολοκληρωθούν μέχρι το καλοκαίρι του 2013 αντί για το τέλος του 2014 όπως ήταν ο αρχικός προγραμματισμός του ΕΣΠΑ.

Αυτή η εμπροσθοβαρής απορρόφηση των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας των νέων ήταν και βασικό αντικείμενο της χθεσινής επιστολής που έστειλα στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον κ. Barroso και αντικείμενο της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχα χτες το βράδυ μαζί του.

Δεύτερο σχετικό σημείο είναι η ανάγκη ν' αυξηθούν οι πόροι του ΕΣΠΑ για την ανεργία των νέων. Πρέπει να ενισχυθεί ο άξονας της απασχόλησης με προτεραιότητα τους νέους. Ήδη μέσα από τις εσωτερικές αλλαγές που έχουμε κάνει, έχουμε διασφαλίσει 250 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα για τον τομέα αυτόν και αυτό που ζητάμε είναι άλλα 150 εκατομμύρια από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στόχος εφικτός ώστε να έχουμε συμπληρωματικούς πόρους 400 εκατομμυρίων.

Αυτό σημαίνει πολλά για τα προγράμματα ενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας, για την επαγγελματική κατάρτιση, για την πρακτική άσκηση και πρέπει σ' αυτά να προσθέσουμε τα προγράμματα της αυτεπιστασίας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας.

Β. Καθολική υγειονομική προστασία

Η δεύτερη ενότητα είναι εξαιρετικά σημαντική. Δεν πρέπει να υπάρχει κανείς Έλληνας και ιδίως κανένας άνεργος ή φτωχός πολίτης, πολίτης με χαμηλό εισόδημα που να μην έχει πρόσβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην υγειονομική κάλυψη.

Δέσμευσή μας, εφικτή και εφαρμόσιμη, είναι η καθολική υγειονομική προστασία. Χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί σε σχέση με ένσημα που πρέπει να έχουν κολληθεί, με μεροκάματα που πρέπει να έχουν γίνει ή με διάρκεια κάλυψης της ασφάλισης της ανεργίας για τον άνεργο. Άρα, κάθε πολίτης άνεργος ή με χαμηλό εισόδημα, χωρίς χρονικούς περιορισμούς και άλλους όρους, έχει πλήρη πρόσβαση στο γιατρό, στο φάρμακο, στο νοσοκομείο.

Το Υπουργείο Εργασίας μπορεί να έχει την εποπτεία όλης αυτής της διαδικασίας, το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ και τα νοσοκομεία φυσικά μπορούν να υλοποιήσουν αυτή τη δέσμευση. Η δαπάνη καλύπτεται από τους ασφαλιστικούς φορείς και από τον ΟΑΕΔ, ενώ η εκτίμησή μας είναι ότι θ' απαιτηθούν πολύ λίγοι πρόσθετοι πόροι, εφόσον κάνουμε ορθολογική αξιοποίηση των υφισταμένων πόρων του Εθνικού Συστήματος Υγείας και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Γ. Το δίκτυο κοινωνικής προστασίας

Τρίτο θέμα, τρίτο μεγάλο μέτωπο: Το δίχτυ κοινωνικής προστασίας. Είμαστε έτοιμοι να ενισχύσουμε τις δομές κοινωνικής στήριξης και φροντίδας με την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων, για την κοινωνική προστασία. Το κοινωνικό αποτέλεσμα που έχουμε ως σήμερα από διάφορα μέτρα, από διάφορες πολιτικές που εφαρμόζονται, είναι δυστυχώς πενιχρό. Δεν είναι αυτό που θέλουμε.

Ο πολυκερματισμός και η απουσία ελέγχων, μειώνει την αποτελεσματικότητα. Άρα χρειάζεται μια ριζική αναμόρφωση στον τομέα της πρόνοιας με στόχο να διαμορφώσουμε το μηχανισμό του εγγυημένου επιπέδου αξιοπρεπούς προστασίας για κάθε πολίτη. Είμαστε πραγματικά ένα βήμα πριν, και υπό συνθήκες κρίσης, είναι εφικτό προς το εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Όλες οι αρμοδιότητες συγκεντρώνονται στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Έχουμε το διοικητικό μηχανισμό, συγκροτείται οΕνιαίος Φορέας Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης. Δίνω δυο άμεσα παραδείγματα, δυο παραδείγματα τρέχοντα, άμεσης εφαρμογής, άμεσα επεκτάσιμα:

-          Το πρώτο είναι το νέο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Μην έχουμε στο μυαλό μας το παλιό, κλασικό πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» μέσω των Δήμων. Το νέο πρόγραμμα είναι πολύ πιο φιλόδοξο, επεκτείνεται και καλύπτει 130.000 άτομα μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς, δηλαδή υπερδιπλασιάζεται στην πραγματικότητα ο πληθυσμός που εξυπηρετείται από το πρόγραμμα αυτό. Και καλύπτει, όχι μόνο άτομα με αναπηρία ή υπερήλικες, αλλά ανασφάλιστους, συνταξιούχους, καθέναν που έχει ανάγκη από πρακτική, άμεση βοήθεια κατ' οίκον.

-          Δημιουργείται επίσης το νέο Εθνικό Δίκτυο Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης σε πανελλαδικό επίπεδο. Με 50 εκατομμύρια ευρώ, 300 νέες δομές, 1.500 καινούργιες θέσεις εργασίας για νέους, μπορούμε να ενισχύσουμε τους ΟΤΑ, την Εκκλησία, τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που λειτουργούν μια σειρά από δομές κοινωνικής προστασίας, ιδίως γι' αυτούς που είναι σε κατάσταση απόλυτης ένδειας και δυστυχώς, πολλοί συμπολίτες μας είναι σε τέτοια κατάσταση.

Μιλάμε για κοινωνικά παντοπωλεία, ανοιχτά κέντρα ημερήσιας υποδοχής αστέγων, δομές παροχής συσσιτίων, υπνωτήρια, τράπεζες χρόνου για εθελοντισμό, γραφεία διαμεσολάβησης, κοινωνικά φαρμακεία και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες.

Εδώ έχουμε κι ένα πολύ σημαντικό κοίτασμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, γιατί εκτός από τις 1.500 θέσεις που ανέφερα μέσα από αυτές τις δομές του εθνικού δικτύου άμεσης κοινωνικής παρέμβασης, έχουμε και 5.000 νέες θέσεις εργασίας στο νέο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Δηλαδή μόνο από αυτά μπορούμε να έχουμε 6.500 νέες θέσεις εργασίας.

Δ. Νέες ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά

Έρχομαι τώρα στην τέταρτη ενότητα που αφορά ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού: Οι νέες ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Σήμερα με τις συζητήσεις που έχουμε κάνει με την τρόικα, είναι εφικτό και αυτό διεκδικούμε, να διευρύνουμε αισθητά το πεδίο εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας, δηλαδή του νόμου 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων.

Η μεγάλη καινοτομία, η οποία μετά από τη συζήτηση που έχουμε κάνει θεωρούμε ότι είναι εφικτό να εφαρμοστεί, είναι η άμεση επέκταση των ρυθμίσεων για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και φυσικά πρόσωπα σε ατομικές επιχειρήσεις, σε επαγγελματίες που έχουν την ιδιότητα του εμπόρου, που δουλεύουν προσωπικά οι ίδιοι, δηλαδή που η δραστηριότητά τους βασίζεται στην προσωπική τους εργασία, που εργάζονται με τη μορφή ατομικής επιχείρησης και οι οφειλές τους φτάνουν μέχρι τις 25.000 ευρώ.

Αυτοί οι επαγγελματίες, μια μεγάλη κατηγορία επαγγελματιών, θα υπαχθεί στον υφιστάμενο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, άρα όχι στην πτωχευτική διαδικασία, σε μια πιο απλή, πιο ήπια διαδικασία άμεσης διευθέτησης και άμεσης προστασίας της πρώτης κατοικίας. Πρόκειται για μια τομή, για μια πολύ σημαντική αλλαγή.

Η δεύτερη σημαντική αλλαγή είναι ο ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός. Ειδικός λογαριασμός για κάθε άτομο έως 1.500 ευρώ, που δε μπορεί να θιγεί. Δε μπορεί να κατασχεθεί, δε μπορεί να παρεμποδιστεί η ανάληψη από το λογαριασμό αυτό. Και όταν ο λογαριασμός είναι κοινός, είναι για παράδειγμα του ζευγαριού, τότε τα 1.500 ευρώ γίνονται 2.000 ευρώ.

Επίσης, προβλέπουμε μια σειρά από ρυθμίσεις, που διευκολύνουν την υπαγωγή στο καθεστώς αυτό, ταχύτερα, χωρίς ν' απαιτείται προηγούμενος εξωδικαστικός συμβιβασμός με την Τράπεζα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, για 5 χρόνια και όχι για τρία χρόνια, και μια σειρά από άλλες διευθετήσεις οι οποίες κάνουν πολύ πιο φιλικό και χρηστικό το πλαίσιο για κάθε πρόσωπο που έχει πρόβλημα, για κάθε επαγγελματία που έχει πρόβλημα.

Το κόστος για την εφαρμογή αυτής της διαδικασίας μειώνεται επίσης δραστικά. Άρα έχουμε μια δέσμη μέτρων η οποία κάνει πολύ πιο αποδοτικό, αποτελεσματικό και προσβάσιμο το νέο καθεστώς για όσους έχουν ανάγκη. 

Ήδη εκκρεμούν πάνω από 10.000 αιτήσεις και φαντάζομαι ότι τώρα θα έχουμε και μια νέα γενιά αιτήσεων από τους επαγγελματίες.

Ε. Ρυθμίσεις δανείων

Η πέμπτη ενότητα αφορά πλέον το σύνολο του ελληνικού λαού, γιατί αφορά το περιβόητο ζήτημα των δανείων. Εμείς δε δίνουμε υποσχέσεις ανεφάρμοστες, δε λέμε πράγματα που προσκρούουν σε ρητές δεσμεύσεις της χώρας. Λέμε πράγματα εφαρμόσιμα τα οποία δε θα τα πληρώσει ο ελληνικός λαός από το άλλο χέρι, με μεγαλύτερα κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. Λέμε πράγματα τα οποία είναι υπολογισμένα με πολύ μεγάλη ακρίβεια, με ρεαλισμό, πράγματα εφικτά.

Επικοινώνησα σήμερα για μια ακόμη φορά με τον Πρόεδρο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, τον κ. Βασίλη Ράπανο, και επιβεβαιώσαμε την ετοιμότητα και την υποχρέωση που έχει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το οποίο ανακεφαλαιοποιείται με δημόσιο χρήμα και τίθεται υπό τον στρατηγικό έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου, να διευθετεί όλα τα δάνεια που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν, ώστε να είναι ωφελημένοι πρωτίστως οι δανειολήπτες, αλλά και οι δανειστές, οι τράπεζες δηλαδή, οι οποίες έχουν κάθε λόγο να μην μετατρέπεται το δάνειο σε μη εξυπηρετήσιμο, σε «κόκκινο», αλλά να διατηρείται ζωντανό και εξυπηρετήσιμο.

Επαναλαμβάνω ότι έχουν μέχρι τώρα διευθετηθεί 800.000 δάνεια (400.000 καταναλωτικά, 200.000 στεγαστικά, πάνω από 150.000 επιχειρηματικά) και η «συμφωνία» που έχουμε ζητήσει να γίνει με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών -το «συμφωνία» εντός εισαγωγικών γιατί το δημόσιο έχει τη δύναμη να επιβάλλει τη βούλησή του- είναι οι διευθετήσεις αυτές να είναι κυλιόμενες και συνεχείς ώστε όποιος πολίτης μπορεί να εξυπηρετήσει με επιεικέστερους όρους το δάνειό του, αυτό στην πραγματικότητα να γίνεται αποδεκτό, γιατί όπως είπα και προηγουμένως έχει σημασία να διατηρείται ζωντανή η λειτουργία του πιστωτικού τομέα.

Το παράδειγμα το δίνει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Μίλησα και πάλι σήμερα με τη Διοίκηση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, όπου βρίσκονται τα στεγαστικά δάνεια του συνόλου των δημοσίων υπαλλήλων. Θυμίζω ότι με απόφασή μου και με νόμο που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων, η μηνιαία παρακράτηση για τις δόσεις των στεγαστικών δανείων στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων από τα έξι δέκατα (6/10) του μηνιαίου μισθού μειώθηκε στο μισό.

Τώρα η ανώτερη μηνιαία παρακράτηση για την εξυπηρέτηση στεγαστικού δανείου είναι μόλις το 30% του μηνιαίου μισθού κι αν το οικογενειακό εισόδημα περιλαμβάνει κι άλλες πηγές, δεύτερο μισθό ή εισοδήματα από ενοίκια για παράδειγμα, όλα μαζί δεν μπορεί να δίνουν πάνω από 40% για την εξυπηρέτηση του δανείου. Άρα το σύνολο των δαπανών εξυπηρέτησης δανείου από ένα νοικοκυριό δεν μπορεί να υπερβαίνει το 40% του μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος.

Έχουμε επίσης δραστική επιμήκυνση της διάρκειας εξυπηρέτησης. Τα στεγαστικά μέχρι και 40 έτη και τα επισκευαστικά μέχρι και 30 έτη και μια σειρά από άλλες διευθετήσεις, που δείχνουν ότι όταν υπάρχει πολιτική βούληση και θεσμικό πλαίσιο, λύσεις μπορούν να βρεθούν.

Αυτό που συμβαίνει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων είναι ένα παράδειγμα του πως είναι εφικτό ο πιστωτικός τομέας να βρει λύσεις, χωρίς να χρειάζεται να ασκηθεί μεγαλύτερη ή αν θέλετε προβληματική νομοθετική παρέμβαση, η οποία δημιουργεί προβλήματα με τους εταίρους μας, με τα διεθνή πιστωτικά ιδρύματα, με τη διεθνή τραπεζική αγορά. Έτσι μπορούμε να έχουμε λύσεις άμεσες, εφικτές, κοινωνικά ευαίσθητες, εφαρμόσιμες. 

Έχουμε λοιπόν σήμερα μία δέσμη μέτρων, που αφορά τα θέματα που ανέφερα προηγουμένως, που συνιστούν προγραμματικές επεξεργασίες και δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ. Αυτά τα υπογράφουμε, αυτά μπορούμε να τα χρηματοδοτήσουμε, μπορούμε να τα υλοποιήσουμε κι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία αυτό που λέμε στον Έλληνα πολίτη πλέον να είναι συγκεκριμένο, υπεύθυνο, αληθινό».